Streszczenie
Osoby pozbawione wolności to bardzo zróżnicowana populacja, w której znajdują się także ludzie niepełnosprawni.
Stanowią oni grupę pensjonariuszy generujących wiele trudności, wobec których należy
stosować szczególnie zindywidualizowane oddziaływania penitencjarne. Ostatnio obserwuje się zdecydowany
rozwój dostosowywania realizowanych środków korekcyjnych do potrzeb osób z różnego rodzaju
ograniczeniami. Mimo to, prawdopodobnie ze względu na nie zawsze dostateczną wiedzę i umiejętności
personelu penitencjarnego w zakresie rewalidacji, działania więziennictwa wobec osadzonych z niepełnosprawnością
zawierają elementy, które należy udoskonalić. Celem tego opracowania jest charakterystyka
sytuacji niepełnosprawnych pensjonariuszy jednostek penitencjarnych oraz próba zaproponowania rozwiązań
usprawniających podejmowane wobec nich oddziaływania, co poprawiłoby skuteczność resocjalizacji
tych więźniów. Opracowanie powstało w oparciu o literaturę przedmiotu, akty prawne, dostępne wyniki
przeprowadzonych badań oraz wiedzę autora na temat problematyki wykonywania kary pozbawienia wolności
wobec osób niepełnosprawnych w Polsce. Sformułowane twierdzenia, propozycje oraz opis stanu
faktycznego i prawnego dotyczące sytuacji niepełnosprawnych pensjonariuszy jednostek penitencjarnych,
stanowią jedynie nakreślenie najważniejszych problemów związanych z tym zagadnieniem.
Słowa kluczowe: niepełnosprawność, jednostka penitencjarna, więzień, izolacja, oddziaływania
terapeutyczne
A disabled person in penitentiary isolation
Summary
People deprived of their freedom stand for a very diverse population, which also includes persons with
disabilities. They are a group of inmates that generate a lot of difficulties, against which particularly individualized
penitentiary interactions should be used. Recently, a strong development of adjustment of
implemented corrective measures to the needs of persons with various restrictions has been observed.
However, actions of the prison system towards the inmates with disabilities contain elements that need
improvement, probably due to not always sufficient knowledge and skills of the penitentiary staff in the field
of rehabilitation. The aim of this study is to characterize the situation of the disabled inmates of penitentiary
units and an attempt to propose solutions that can improve the impact of actions taken against them, which
would improve the effectiveness of prisoners’ resocialization. The study is based on the literature, legislation,
available research results and the author’s knowledge on the imprisonment of persons with disabilities
in Poland. Worded statements, proposals, and a description of the actual and legal situation of the disabled
inmates in penitentiary units are just an outline of the main problems associated with this issue.
Keywords: disability, penitentiary unit, prisoner, isolation, therapeutic impact