Streszczenie
Dopiero w drugiej połowie XX wieku podjęto próby kompleksowych rozwiązań problemów osób niesprawnych.
Dotychczas niepełnosprawność, jako następstwo choroby lub urazu, rozpatrywano z medycznego
punktu widzenia, traktując ją jako problem jednostkowy osoby wymagającej odpowiedniej
opieki medycznej, mającej na celu poprawę stanu zdrowia i funkcjonowania organizmu. Od rezolucji
XXIX Światowego Zgromadzenie Zdrowia (1976 r.) trwały prace zakończone w 2001 r. przyjęciem ostatecznej
wersji nowej Klasyfikacji pod nazwą: Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności
i Zdrowia (ICF – ang. International Classification of Functioning, Disability and Health).
Jest ona składnikiem komplementarnych względem siebie klasyfikacji dotyczących zdrowia i czynników
z nim związanych, zaakceptowanych przez WHO i polecanych do stosowania we wszystkich
krajach świata. ICF nie jest klasyfikacją ludzi, natomiast jest klasyfikacją cech charakterystycznych
stanu zdrowia człowieka w kontekście jego indywidualnej sytuacji życiowej oraz wpływów otaczającego
środowiska. Przedstawiono charakterystyki podstawowych składników klasyfikacji i wzajemne
ich uwarunkowania, przewidywane dalsze kierunki jej rozwoju, zakres jej wdrażania w krajach Europy
(także w Polsce). Zaprezentowano szereg zalet szerokiego jej stosowania. ICF ocenia funkcjonowanie
i niepełnosprawność w skali jakościowej i ilościowej, umożliwia zapis w języku międzynarodowym
w formie elektronicznej (kodów), pozwala na porównanie wyników w skali jednostkowej i makro,
ale także w różnych okresach. Może być narzędziem nie tylko statystycznym, ale również klinicznym,
badawczym (zwłaszcza w działaniach wielodyscyplinarnych zespołów diagnostyczno-terapeutycznych),
edukacyjnym, ekonomicznym, a także narzędziem przydatnym dla celów polityki społecznej.
Słowa kluczowe: Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia, ICF:
składniki, zakres zastosowania, zalety, wdrażanie, polityka społeczna
International Classification of Functioning, Disability and Health
Summary
Not until in the second half of the 20th century, attempts have been made to introduce comprehensive
solutions of problems of the disabled. So far, disability, as a consequence of illness or injury, has been considered
from a medical point of view, and treated as an individual problem of person requiring appropriate
medical care, to improve health and functioning of the body. Since the resolution of the XXIX World Health
Assembly (in 1976), efforts have been made and completed in 2001 with the adoption of the final version
of the new Classification, namely the International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF).
It stands for a component of complementary to each other classifications of health and the related factors,
accepted by WHO and recommended for use in all countries of the world. ICF is not a classification of people,
but it is a classification of the characteristics of human health in the context of the individual
circumstances and influences of the surrounding environment. In the article the characteristics of the basic
components of classification and their mutual determinants, expected future directions of its development
and the scope of its implementation in Europe (including Poland) are presented. A wide range of benefits
for its wide application is also shown. ICF uses qualitative and quantitative methods to measure functioning
and disability, enables recording in the international language and in electronic form – the codes, allows for
the comparison of the individual and macro level results, and at different times as well. It can be a statistical,
clinical, research (especially in the activities of multi-disciplinary diagnostic and therapeutic teams),
educational, and economic tool, that can be used in social policy as well.
Keywords: International Classification of Functioning, Disability and Health, ICF: components, scope,
benefits, implementation, social policy