Streszczenie
Praca stanowi jeden z kluczowych czynników wpływających na jakość życia każdego człowieka, a w szczególności niepełnosprawnego, spełniając obok roli rehabilitacyjnej także rolę integracji społecznej.
Od wielu lat PFRON przeznacza znaczące środki finansowe na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z orzeczoną niepełnosprawnością. Brak wiedzy na temat zadowolenia osób niepełnosprawnych z podejmowanej pracy na rynku otwartym jak i chronionym, skłonił PFRON do przeprowadzenia badań w tym zakresie, których wykonanie zostało zlecone TNS OBOP i przeprowadzone w 2010 r.
Głównym celem badań była ocena poziomu zadowolenia (oraz ustalenie jego głównych determinantów) z podejmowania pracy przez osoby niepełnosprawne, a także wyłonienie czynników mobilizujących i demobilizujących osoby z niepełnosprawnością do zatrudniania się.
W badaniu zastosowano metodę wywiadów bezpośrednich z wykorzystaniem papierowych kwestionariuszy (PAPI). Część ilościowa poprzedzona była badaniem typu desk research. Analizy wyników badań dokonano metodą TRI*M należącą do TNS7.
Badanie prowadzono wśród 1003 osób reprezentatywnych dla tego środowiska badanych niepełnosprawnych zatrudnionych w systemie pracy chronionej, jak też na otwartym rynku pracy.
Rezultaty badań opracowano w formie obszernego raportu, z uwzględnieniem odpowiedzi na postawione ogólne i szczegółowe pytania badawcze.
Spośród ocenianych aspektów, determinujących zadowolenie badanych osób niepełnosprawnych z pracy, najwyżej ocenione zostały warunki pracy oraz relacje ze współpracownikami i bezpośrednimi przełożonymi.
Najsłabiej badani oceniają poziom wynagrodzenia, możliwości awansu i rozwoju zawodowego oraz stabilność zatrudnienia.
Przeprowadzone badania oraz ich analiza pozwoliły na sformułowanie wniosków:
- niepełnoprawni pracownicy zatrudnieni zarówno w systemie pracy chronionej, jak i na rynku otwartym, są w większości zadowoleni z pracy, a samą możliwość pracy postrzegają jako wartość w swoim życiu;
- w pierwszej kolejności należy zająć się zrównaniem poziomu płac z pracownikami pełnosprawnymi, bowiem czynnik ten ze względu na niski poziom jest głównym demotywatorem do podejmowania pracy przez niepełnosprawnych pracowników.
Słowa kluczowe: niepełnosprawność, zadowolenie z pracy, jakość życia, raport.
The satisfaction that disabled people get from work – analysis of chosen aspects from the research report of the PFRON
Summary
Work is one of the key factors influencing the quality of living of every human being, and especially of a disabled human being. It fulfils, apart from its rehabilitation function, also the function of social integration.
For many years, PFRON has been assigning significant financial means for extra financing of the fees of workers with certified disability. The lack of knowledge on the subject of the satisfaction that disabled people draw from the work they undertake in the open market as well as in the protected market forced PFRON to run research in this area, whose execution was entrusted to TNS OBOP. The research took place in 2010.
The main goal of the research was to estimate the level of satisfaction (as well as establishing its main determinants) of disabled workers, as well as identifying the motivating and de-motivating factors for those people to undertake work.
In the research, the method of direct questioning with the use of paper blanks (PAPI) was employed.
The quantity part was anticipated by desk research. The results were analysed by the method TRI*M, belonging to TNS 9.
The research was done on 1003 of persons representative for the community of disabled people employed in the system of protected work, as well as in the open work market.
The research results were put in a big report, taking into account the answers to general and particular research questions.
From among the aspects determining work satisfaction of the questioned disabled people, the highest marks were given to the conditions of work and relations with co-workers and immediate bosses.
The lowest marks were given to the level of salary, the possibilities of promotion and professional development as well as to the stability of employment.
The research and its analysis allowed for the formulation of the following conclusions:
- disabled workers employed both in the protected work system and in the open market are, in most cases, satisfied with their work, and the very possibility of working they consider as a special value in their lives;
- the first step to be made should be making disabled workers’ wages equal with the fully able workers, because this factor, due to its low level, is the main demotivator for disabled workers to undertake work;
Key words: disability, work satisfaction, quality of life, report